Parametrik güçlerden Rapid Support Forces (RSF) Darfur’daki önemli bir şehir olan El Fasher’i ele geçirdi. Şehir yaklaşık 18 ay kuşatma altında kalmıştı. 
Ele geçirmenin ardından “kitlesel katliam”, sivillerin hedef alınması, toplu ölümler, cinsel şiddet ve büyük insan kaçırma hikâyeleri geliyor. 
BM ve yardım kuruluşları, on binlerce insanın hâlâ güvenli şekilde tahliye edilemediği, gıda ve tıbbi yardımın erişiminin ciddi şekilde engellendiğini bildiriyor. 
Bu durum, ülkenin birleşik yapısının parçalanabileceği, Darfur’un kontrolünün RSF’ye geçmesiyle yeni bir güç dengesi oluşabileceği yönünde yorumlara yol açıyor.

RSF, daha önce de Darfur’da faaliyet göstermiş olan ve çok sayıda insan hakları ihlalinde adı geçmiş eski milis gruplarından köken alıyor.

Savaş ­Sudan Armed Forces ile RSF arasında 2023 Nisan’dan beri süregelen bir çatışma olarak başladı.

Uluslararası aktörler ve bölgesel güçler bu çatışmada farklı taraflara destek veriyor; bu da durumun yalnızca iç savaş boyutunu aşmasına yol açıyor.

Hâlihazırda Sudan’da en büyük insani krizlerden biri devam ediyor: milyonlarca insan yerinden edilmiş durumda, temel hizmetlere erişim zor, kötü giden sağlık koşulları mevcut.

Neden önemli?
Bu ele geçirme ve ardından yaşananlar uluslararası insani hukuk ihlâlleri, savaş suçları çerçevesinde değerlendiriliyor. Şehirde sivillerin kitlesel biçimde hedef alındığına dair görgü tanıkları mevcut. 
Bölgesel stabilite açısından da ciddi riskler taşıyor: Darfur’un kontrolünün değişmesi, Sudan’ın siyasi coğrafyasını kökten değiştirebilir.

İnsani yardım açısından erişim daraldıkça, kuraklık, salgın hastalıklar ve yetersiz altyapı birleşince büyük ölçekli ölümlere, felaketlere yol açma riski artıyor.

Yapılması gerekenler

İnsani yardım koridorlarının hızlıca kurulması ve sivillerin güvenli şekilde tahliyesine destek verilmesi gerekiyor.

Uluslararası toplumun savaş suçları iddialarını takip etmesi, delil toplaması ve sorumluların hesap vermesi için adımlar atması bekleniyor.

Medya, yardım kuruluşları ve hükümet dışı kurumlar tarafından gerçek zamanlı bilgi akışı sağlanmalı — bilgi kesintileri ve erişim engelleri durumu daha da ağırlaştırıyor.

Bölgesel çözüm arayışları güçlendirilmeli; tek taraflı askeri zaferlerin ötesinde, kapsayıcı barış çabaları yapılmalı.